Pamiętają Państwo jak tymczasowo żegnaliśmy się (część 37) dnia 26 lipca br, w związku z prezentowanym prywatnym zbiorem, a w części 36. przedstawialiśmy 10 kopii widokówek z Górznem, które są poszukiwane? Dziś mamy dla Państwa kolejną oryginalną i co ciekawe nie jest ona z tych poszukiwanych. To prawdziwa perełka, rarytas i zaskoczenie. Do tej pory nigdzie nie była widziana ani prezentowana. My także nie mieliśmy pojęcia o jej istnieniu. Na awersie widać północno-zachodnią (frontową) elewację budynku kościoła pw. Podwyższenia Świętego Krzyża w Górznie.
Czy wiecie Państwo, że Nasz kościół nie jest orientowany (ołtarz główny, prezbiterium i cała świątynia nie jest skierowana na wschód), a być powinien zwłaszcza, że budowę rozpoczęto w XVIII wieku. Jest „przesunięty” w kierunku południowym o 56 stopni. To dużo. Dlaczego? Bywały różne powody odstępstwa od tej reguły w innych świątyniach. A jaki powód był u nas? Nie ma jednakowego i naukowego wytłumaczenia tego faktu, chociaż są różne hipotezy lub stwierdzenia. Pewnie prawdy już nigdy się nie dowiemy. Patrząc się na nią widzimy „ząb czasu” w postaci ubytków tynku elewacji wszak minęło 100 lat od jej powstania. Wykonane zdjęcie i jego jakość nie oddawało szczegółów architektonicznych, więc najprawdopodobniej w drukarni uzupełniono kontury okien, rynien, dachu itd. czarnym tuszem. Niektóre linie kreślono przy liniale inne ręcznie. Fatalnie rysownik (grafik) „poprawił” medalion nad drzwiami wejściowymi. Na zdjęciu nie objęto kadrem krzyży patriarchalnych (symboli bożogrobców) na szczytach bocznych wież. W środku u samej kalenicy dachu w kole widać kompilację krzyży ( krzyża maltańskiego z krzyżem Templariuszy). Dziś jest nadal tam to koło ale symbolu żadnego krzyża nie ma. Na awersie pocztówki mamy czerwone napisy w języku niemieckim: „Pozdrowienia z Górzna, Prusy Zachodnie” oraz „Katolicki Kościół”. Z lewej strony niemiecki napis: „Wydawca Moritz Moschke, Grudziądz”. Był to znany wydawca z Grudziądza, który zmarł w 1909 roku mając 48 lat. Czy działał sam w Górznie, czy na zlecenie kogoś, tego nie wiemy. Jeszcze jedna rzecz związana z awersem. W owym czasie na pocztówkach tylko tam było miejsce na tekst nadawcy. W tej pocztówce jest go niezwykle mało, więc nadawca dokończył swoją wiadomość z lewej strony. Na rewersie (cała powierzchnia) była przeznaczona na wpisanie adresata. Jest tam również znaczek opłaty wynoszący 5 pfennig typu „Germania”. Kartkę wysłano do Danzig (Gdańska) w dniu 21 maja 1908 roku (stempel Urzędu Poczty w Górznie). Stempel odbiorczy Poczty Gdańsk przystawiono dnia 2 czerwca 1908 roku. Jak na tą trasę to długo. Teksty po obu stronach pocztówki pisano ręcznie Kurrentą. Dla pełnej informacji podajemy, że proboszczem w 1908 roku był ks. Ignacy Wietrzychowski, a Burmistrzem Górzna Antoni Dobrowolski. Po 114 latach pocztówka „powróciła do domu” pokonując trasę: Górzno (21.05.1908) – Danzig - ……...? – Rostock – Górzno (28.10.2022).
